Mae’r symudiad tuag at Economi Werdd, sy’n gosod targed o ddim allyriadau erbyn 2050, yn newid y ffordd y mae pobl yn gweithio ac yn byw yn gyflym ledled y DU. Gan fod angen cyflawni canran sylweddol o ddatgarboneiddio erbyn diwedd y degawd hwn, bydd cyflymder y trawsnewid yn aruthrol i bawb ac o bosibl yn ddryslyd i lawer. Mae Leigh Hughes, Cyfarwyddwr CSR Bouygues Construction yn y DU a Chadeirydd Partneriaeth Sgiliau Rhanbarthol Prifddinas-ranbarth Caerdydd (P-RC), yn poeni y gallai maint y newid ddrysu pobl a golygu ein bod yn colli’r cyfleoedd sydd o’n blaenau, ar gyfer sgiliau a bywyd yn gyffredinol.
Yn yr erthygl hon sy’n ysgogi’r meddwl, mae Leigh yn rhannu ei farn bersonol sy’n seiliedig ar dystiolaeth ar yr hyn y mae gwyrdd yn ei olygu mewn gwirionedd…
“Pa het bynnag rwy’n ei gwisgo, fel Cadeirydd Partneriaeth Sgiliau Rhanbarthol P-RC neu fel Cyfarwyddwr CSR Bouygues Construction yn y DU, mae’n deg dweud bod y blynyddoedd diwethaf wedi dod â chyfleoedd a digon o heriau – ac yn sicr nid yw’r hyn sydd o’n blaenau yn gwbl hysbys nac yn eglur. Mae rhai pobl yn galw cyfuniad annhymig Brexit, y Pandemig, y Pedwerydd Chwyldro Diwydiannol a’r Newid yn yr Hinsawdd yn ‘storm berffaith’ – neu’n waeth – ac yn sicr does dim lle i fod yn hunanfodlon. Ond a ydym mewn gwirionedd yn wynebu tarfu cyffredinol ar y cyfan sydd wedi digwydd o’r blaen? Neu a ydym wedi cyrraedd eiliad o gyfle sydd rhaid cyfaddef yn ‘ansicr’, lle gall meddwl clir ddatgloi problemau sy’n ymddangos yn anorchfygol a rhyddhau pŵer cyfalaf dynol na welwyd erioed o’r blaen?
“Mae bod yn fwy cyfeillgar i’r hinsawdd yn ffordd o feddwl sy’n fwy cydweithredol ac yn fwy creadigol yn yr hyn a wnawn”
“Newid yn yr Hinsawdd sy’n gyrru’r newid mwyaf ystyrlon sydd o’n blaenau – a hynny’n gwbl briodol. Mae’n rhywbeth sy’n canolbwyntio ein meddyliau i gyd a’n holl weithgareddau, yn Bouygues Construction a P-RC. ‘Sgiliau Gwyrdd’, ‘Swyddi Gwyrdd’, ‘Cyllid Gwyrdd’ a ‘Yr Economi Werdd’ yw rhai o’r ‘geiriau gwyrdd’ sy’n meddiannu ein geirfa bob dydd. Ond beth mae’r ‘Gwyrdd’ hwn wir yn ei olygu mewn gwirionedd o ran y sgiliau sydd eu hangen arnom ar gyfer heddiw ac yfory? Does neb yn gwybod mewn gwirionedd – felly yn fy marn i, mae bod yn fwy cyfeillgar i’r hinsawdd yn golygu bod yn fwy arloesol ac yn fwy cydweithredol. Nid yw o reidrwydd yn ymwneud â rhywbeth sy’n sylweddol ‘newydd’. Mae’n ymwneud ag edrych ar bethau mewn ffordd wahanol. Mewn geiriau eraill, mae’n feddylfryd – meddylfryd sy’n rhoi hwb i feddwl o’r newydd – gan roi mantais i Gymru a allai fod yn ffafriol, gan fod gennym draddodiad cryf o arloesi yn y byd academaidd, yn ein busnesau newydd ac yn y llwyddiannau byd-eang yr ydym ill dau wedi’u hadeiladu a’u denu i’n rhanbarth.
“Mae cyfleoedd yn heriau – ac rydym yn mwynhau mantais bosibl ar hyn o bryd, o ystyried ein traddodiad cryf o arloesi”
“Felly gall bod yn wyrdd yn syml iawn olygu bod yn gallach – addasu’r sgiliau sydd gennym ac ail-ddefnyddio’r adnoddau sydd gennym, mewn gwahanol ffyrdd. Ac mae hynny’n dod â chyfleoedd gwych. Mae ein cwmnïau wedi dangos sut y gallant addasu eu gweithrediadau o fewn ychydig ddyddiau yn ystod pandemig. Mae hynny’n arloesol. Siaradais yn ddiweddar â Phrif Weithredwr cwmni mawr a oedd wedi dod â 22,000 o bobl ynghyd yn fyd-eang, i weithio mewn ffordd gwbl wahanol. Mae hynny’n ysbrydoledig. Rhaid i ni ysbrydoli ein hunain i fachu’r eiliad hon a meddwl sut y gallwn addasu’r hyn sydd gennym eisoes, i fachu’r cyfleoedd diamheuol o’n blaenau. Er enghraifft, credaf fod gennym eisoes lawer o’r sgiliau i fod yn ‘Wyrdd’, ond mae angen i ni eu llunio at ddiben newydd. Gallai olygu ychwanegu dysgu o’r newydd at brentisiaethau technegol penodol, neu hyd yn oed agor llygaid a meddyliau pobl sy’n ceisio ail-sgilio neu uwch-sgilio, gan roi gwybod iddynt fod ganddynt eisoes y cymwyseddau craidd ar gyfer swydd werdd fel y’i gelwir yn yr economi werdd.
“Mae gennym yr holl gynhwysion yma i wneud yr esblygiad cyflym hwn yn y ffordd rydym yn meddwl ac yn gwneud. Mae gennym bum cenhedlaeth yn y gweithle, gan roi’r cyfle i ni gyfuno gwybodaeth, egni ac amrywiaeth o brofiadau – creu meddylfryd twf pellgyrhaeddol yn y gweithle, gan annog pawb yn barhaus i fod yn fwy dyfeisgar a dychmygus. Mae’r pandemig wedi rhoi cyfle i arweinwyr fod yn agored ac yn dryloyw, i ddweud nad oes ganddynt yr holl atebion – gan roi ‘caniatâd’ i sefydliadau harneisio meddyliau a gweithredoedd pawb, gan yrru’r gweithlu i fod yn fwy hyblyg ac yn barod i addasu eu sgiliau.
“Mae gennym yr holl offer yn y blwch offer – nawr mae angen i ni edrych ar y posibiliadau yn hytrach na siarad am y rhwystrau”
“Mae mwy na digon o ‘gyllid gwyrdd’ i gefnogi’r newid hwn – i ddwyn ynghyd ein meddyliau academaidd gwych, ein harbenigwyr mewn diwydiannau fel Lled-ddargludyddion Cyfansawdd a momentwm ychwanegol busnesau byd-eang sydd am fuddsoddi yn y cyfalaf dynol sydd gennym yma yng Nghymru. Mae gennym yr holl offer yn y blwch offer. Nawr, mae angen i ni edrych ar y cyfleoedd a rhoi’r gorau i ganolbwyntio ar y rhwystrau. Mae angen i ni roi stop ar y cwestiynau gôr negyddol sy’n gallu ein plagio ni yma yng Nghymru a pharhau i ofyn ‘sut y gallwn wneud hyn?’ Rwyf wedi gweld drosof fy hun sut y gall yr ysbryd hwnnw o ‘fedru gwneud’ greu gwyrthiau bron yn ein heconomi ddigidol, lle mae cwmni bach yn dechrau gyda syniad, yn profi’r cysyniad, dysgu drwy ailadrodd a, cyn i chi wybod, mae’n arwain y maes, gan wneud rhywbeth nad oes neb wedi’i wneud o’r blaen. Mae’r syniad cychwynnol hwnnw bron bob amser wedi’i wreiddio mewn sgiliau a phrofiad sydd gennym eisoes – a gallwn efelychu hynny ar draws ein holl ddiwydiannau.
“Mae e i gyd amdano ‘Ni’. Felly gadewch i ni ei wneud.”
“Does gen i ddim amheuaeth bod gennym y sgiliau cudd i drawsnewid gyda’r economi newydd – ac rwy’n credu bod gwersi’r pandemig wedi rhoi math newydd o arweinyddiaeth i ni hefyd. Rydym wedi cael y traddodiad o arloesi, y cyllid a fydd yn ein cefnogi ni, y partneriaethau o’r radd flaenaf gyda’r byd academaidd – a’r cydweithrediadau rhyngwladol a fydd yn ein helpu. Felly mae’n ymwneud â ‘Ni’ mewn gwirionedd. Ewn amdani.”